Bir motorun gücü, yanma hücrelerinde belli zaman aralığında tükenilen yakıt ile doğru orantılıdır. Daha yüksek ve düzenli yanma için daha çok oksijene ihtiyaç duyulur. Günümüzde motor hacimleri sabit tutularak aynı motordan daha fazla verim alabilmenin yolu, yanma hücrelerine turbo vasıtasıyla daha fazla hava aktarabilmekle mümkün olmaktadır. Turbonun temel çalışma prensip, türbin pervanelerinin atık ekzost gazları ile hızla harekete geçip, hava filitresinden bol ve sıkıştırılmış havayı emerek, yanma hücrelerine aktarmasıdır.Turbolu motorlarda artık ekzost gazı enerjisi, motorun performansını artırdığı için gerçek manada yakıt tüketiminde tasarruf yapılmaktadır. Ayrıca turbolu motorlarda yakıt gereği gibi tüketildiğinden, çevre koşulları bakımından da vazgeçilmez tercih nedenidir. Bir diğer avantajı ise ülkemizin coğrafyası gibi, bir hayli tırmanış gerektiren yol koşullarında, turbolu motorda güç kaybı en az seviyede oluşmaktadır. Soru: Turbolu motorlarda motor yağının önemini açıklar mısınız? Turbonun motordan bağımsız bir ünite olduğu halde, motorun ayrılmaz bir parçası olduğu gerçeği hiçbir zaman unutulmamalıdır. Motor yağının, yağ filitresinin ve hava filitresinin düzenli bir şekilde değiştirilmesi, turbolu motorların performansının arızasız devamı için en önemli koşuldur. Turbolu motorlarda mutlaka araç üreticisinin tavsiye ettiği yüksek kalitede motor yağları kullanılmalıdır. Zira düşük kalitede motor yağları özellikle turbonun içi gövdesinde yüksek ısıyla karbonlaşıp, turboya büyük zarar verir. En önemli zarar, zamanla kümeleşen karbon parçacıklarının turbo yağ kanallarını tıkayarak pervaneli milde, segmanlarda ve gövdede önemli hasarlar meydana getirmesidir. Motorun arızasız çalışması için en az beş misli daha önemlidir. Zira günümüzde turbo devir sayısı 150-300.000 rpm gibi rakamlarla ifade edilebilmektedir. Bu yüksek devirde turbonun çok kısa süre için yağsız kalması, bozulması için yeterli sebeptir. Motorun turbo ile olan tüm yağ bağlantılarının (yağ giriş çıkış boruları ve karter havalandırması) çok titizlikle gözden geçirilip, arızalarının giderilmesi şarttır. Soru: Kaçak mazot kullanımının turboya zararını anlatır mısınız? Kaçak mazot kullanılan araçlarda zamanla motor yağının niteliği bozulmakta olup ilk önce turboya zarar vermektedir. Zira unutulmaması gereken nokta turboda toleranslar motora göre çok daha hassas ve küçüktür. Motora ilk görünüşte zararı olmayacak yağdaki bozulma turboya rahatlıkla hasar verebilmektedir. Soru: Günümüzde kullanılan turbo dizel arabalarda dizel kalitesi ile tavsiyeleriniz nelerdir? Günümüzde kullanılan turbo dizel araçlar öncelikle comman rail teknolojisine sahip oldukları için bu araçlarda kullanılan yakıt kalitesi çok ama çok önemlidir. Dikkat edilecek olursa günümüz Türkiye’sinde Avrupa Birliği uyum yasaları uyarınca akaryakıt üretiminde ve satışında bazı yenilikler yapılmıştır. Bu yapılan değişikliklere eş zamanlı olarak otomobil ithalatçıları CDİ, HDİ, ve TDİ tipi araçları ithal etmeye ve iki yıl garanti çerçevesinde satmaya başlamışlardır. Daha önceleri Avrupa’da uzun zamandır kullanılan bu araçları ithal edip satmaya yakıt kalitesinden dolayı cesaret edemiyorlardı. Yinede itiraf etmek gerekirse Türkiye’de satılan dizeller Avrupa’dakilerden çok daha düşük kalitededir. Bu kalite farkı zaman içinde tarifsiz turbo ve pompa arızalarının sebep olabilmekte, araç sahibi ile satıcı karşı karşıya getirmektedir. TDİ, CDİ ve HDİ araç sahiplerinin mutlaka bildikleri yerlerden dizel yakıt almalarını ve kesinlikle katkı maddesi kullanmamalarını tavsiye ederim. Soru: Turbolu araçlarda değişken zamanlı turbo (VTG) teknolojisini anlatır mısınız? Değişken zamanlı turbolarda yüksek basınçlı eksoz gazları, yönlendirici kanatlar (flap) sayesinde motorun devir gücüne bağlantılı olarak turbin pervanelerine yönlendirilmektedir. Diğer bir deyişle flaplar sayesinde turbin içindeki basınç azaltılıp çoğaltılmaktadır. Örneğin düşük motor devirlerinde flaplar kapanmakta ve yüksek basınçta eksoz gazları turbin pervanesinin merkezine yönlendirilmektedir. Böylelikle alçak devirlerde turbo basıncı artmakta ve yüksek tork elde edilmektedir. Motor devri arttıkça flaplar açılmakta ve bu sefer eksoz gazlarının turbin pervanesinin merkezinde dışarıya doğru üflemesini sağlamaktadır. Böylelikle turbonun basıncı değişken zamanlı flaplar sayesinde artıyor ve turbodan istenilen performans fazlasıyla alınarak yanında yüksek yakıt ekonomisi sağlanmaktadır. Değişken zamanlı turbolarda (VTG) teknoloji çok yüksek olup zamanlama ayarı şu an için vakum kontrollü algılayıcılar sayesinde yapılmaktadır. Ancak ileride zaman ayarlayıcıların tamamen elektronik kontrollü olması için çalışılmaktadır. Günümüzde ilk olarak binek arabalarında kullanılan VTG teknolojisi yeni yeni ağır dizellerde başarılı olarak kullanılmakta ve çok iyi neticeler vermektedir. Soru: Turboları uzun ömürlü olması için nelere dikkat edilmelidir? Öncelikle kötü kalitede hava filitreleri zamanla aşınmakta ve buradan kopan tel veya kağıt parçaları turbonun içine çekilerek turbonun emiş pervanesini kırmaktadır. Ayrıca hava filitrelerini temizlemek için basınçlı hava tutmak çok sakıncalıdır. Motordan kopup gelen kırık segman veya piston parçacıkları mercimek kadar küçük olsalar bile dakikada 150 bin devirde dönen ekzost pervanesine çarptıkları zaman büyük hasarlar meydana getirirler. Matkap ile delinmesi mümkün olmayan pervane kanatları bu yüksek devirde dönerken her hangi bir sert cisimle temas ettiğinde hemen kırılmaktadır. Bu nedenle motorun sürekli olarak bakımlı olmasına dikkat edilmelidir. Soru: Turbolu araçları kullanırken uyulacak kurallar nelerdir? Turbolu araçlar sabahları ilk çalıştırılışta kesinlikle gaz verilmemelidir. Ayrıca uzun yolculuklar sonrasında araç stop edilmeden önce mutlaka bir dakika süreyle rölentide çalışmasına dikkat edilmelidir. Aniden stop edilen turbolu araçlarda turbonun içindeki yağ zamanla kurumlaşmakta ve turbonun yağlama kanallarını tıkamaktadır. Dolayısıyla turbonun ömrü kısalmakta veya turbonun yağ vermesine sebep olunmaktadır.
'Turbolu araçlar sabahları ilk çalıştırılışta kesinlikle gaz verilmemelidir. Ayrıca uzun yolculuklar sonrasında araç stop edilmeden önce mutlaka bir dakika süreyle rölentide çalışmasına dikkat edilmelidir. Aniden stop edilen turbolu araçlarda turbonun içindeki yağ zamanla kurumlaşmakta ve turbonun yağlama kanallarını tıkamaktadır. Dolayısıyla turbonun ömrü kısalmakta veya turbonun yağ vermesine sebep olunmaktadır. ' Ben de daha önce dizel getz kullanmış birisi olarak yazınızı beğenerek okudum, uzun yolculuktan kasıt genellikle 1 saaten fazla yol gidildiyse aracı stop etmeden önce 30 sn rölantide çalıştırmak gerekli diye biliyorum, fakat dizel kullanıcıları buna çoğunlukla dikkat etmiyo ya da önemsemiyolar.. Yakıt kalitesi konusu çok tartışmalı, aynen fiyatı gibi kalitesi de sürekli gündemde, en basit örneği farklı istasyonlardan aldığınız yakıtla farklı km yapmanız, demek ki her yerde aynı kalitede yakıt satılmıyo. Bir de karbon temizliği var, bazı markalar 40 bin de bir mutlaka yaptırın diyo, bazıları asla bulaşmayın diyo:blush:
Özellikle Kore Otomobillerinde büyük büyük stickerlarla bu konu hakkında uyarılar yer almaktadır.. bazı modellerde bu uyarı Türkçeye çevrilmiş bazılarında ise ingilizce yazmaktadır..
Evet Kapıda Yazıyor İngilizce Hatta Yarışmayın Bile Yazıyor Birde Şu Carbon Cleaner Olayına Bende Takıldım Şu Araç 44000 De Yaptırmalımıyım ? İstanbulda Uygun Güzel Yapan Bir Yer Nerede Var ?
uzun yolculuklardan yada yuksek devirli kullanımlardan sonra muhakkak turbonun soguması ıcın arac bıraz rölantıde calısır vazıyette beklemenız gerekıyo.. bende aracımı ılk aldgımda fark etmedım ama sonra sol kapı ıcınde yazıyı okuyunca her zaman dııkat eder oldum.turbo dızel araclar ıcın kalp gıbı bırsey resmen turbonuz yandıgında veya arızalandıgınız da maks. 90 km surat yapabılırsınız!!!
Arkadaşlar konuyu hortlatayım dedim : DİZEL ARAÇLARDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Dizel motorlu araçlar pek çok kişi için korkutucudur. Açabileceği masrafı düşünen pek çok kişi dizel araç almaktan vaz geçebilmektedirler. Buradaki sayfamızda dizel ,benzin ve LPG karşılaştırmasına değinmiştik. Şimdi ise özellikle dizel motorlara değinmek gereği duyduk. Dizel motorlar birkaç püf noktasına dikkat ettiğinizde oldukça uzun ömürlü motorlardır. Son yıllarda artan dizel teknolojisi dizel motorları korkulur olmaktan büyük oranda kurtarmıştır. Dizel motorlar her halukarda LPG li bir motordan daha uzun ömürlüdür. Aşağıda belirttiğimiz hususlara dikkat edildiğindede benzinli motorlardan daha uzun ömürlü olabilmektedirler. Bakım masrafları ise benzinli motorlarla hemen hemen aynıdır. Dizel motorlarda buji olmadığı için buji ve buji kablosu masrafınız olmaz. Ancak yakıt filtreniz nispeten daha pahalıdır. Bu nedenle artık bakım masrafı farkı kalmamıştır diyebiliriz. Şimdi sırası ile dikkat etmeniz gereken hususlara değinelim : 1. TURBO : Dizel motorlarda en çok dikkat etmeniz gereken parçalardan biri turbodur. Turbo soldaki resimde görünen parçadır. Buradaki linkte turbo çalışma mekanizması gösterilmektedir. Özetlersek turbo egzosttan çıkan gazın basıncı ile çalışan bir trübin ve bu trübinden hareket alan bir fan kullanılarak motora giren havanın sıkıştırılarak yanmanın verimini artırmakta kullanılan parçadır. Egzost gazı çıkarken trübini döndürür. Trübin bir mil ile fana bağlıdır. Trübin egzost gazı ile döndükçe fanıda çevirir. Fan emme manifolduna bağlıdır. Fanın dönmesi ile motora basıncı yüksek sıkıştırılmış hava verilmiş olur ve motor verimi %20 ye kadar artar. Turbonun devreye girmesi gibi tabirler kullanılır. Bunlar yanlış tabirlerdir. Turbo hiçbir zaman devreden çıkmaz. Egzost gazı çıktığı sürece hep devrededir ancak 2000-2500 devir aralığında kendini kullanıcının bariz anlayabileceği şekilde gösterir o kadar. Yoksa sürekli devrededir. Turbo, araç harekete başlarken verimi düşürmemek için egzost -trübin kısmında bir miktar basınçlı egzost gazı tutar. Bu sayede kırmızı işıkta durmuş bir araç yeşil yanmasıyla harekete geçerken turbosunu tam tekmil çalışmakta bulur. Bu büyük konfor aynı zamanda turbo ömrünü azaltan bir unsura dönebilmektedir. Şöyleki ; motoru stop ettiğinizde artık motorunuzla birlikte yağ pompanızda durmuştur. Yani artık yağlama yapılmamaktadır. Ancak turbunuzun trübininde sıkışmış gazlar trübini döndürmektedir. Hemde yağsız. İşte turbo arızalarının nedeni budur. Sıkışan bu gazın basıncı sizin gaza ne kadar bastığınıza bağlıdır. Eğer aracınızı park ederken gaz pedalınıza çok bastı iseniz turbonuzda yüksek basınç oluşmuştur. Asla bu halde stop etmeyin. Peki ne yapacağız? Turbonuzun trübininin içerisindeki basınçlı gazı atması ve trübin hızının düşmesi için motoru stop etmeden hiç gaza dokunmadan en az 50 sn bekleyip öyle stop edin. Böylece hem trübin hızı düşecek hemde turbo basıncını düşürecektir. Bu altın kurala uyarsanız turbonuz çok ama çok uzun ömürlü olabilir. PÜF NOKTASI : Turbo dizel bir araç alacaksanız intercoolerlı bir araç alın. İntercooler turbo ömrünü ciddi şekilde uzatır. İntercooler bir boru sistemi ile motora giren havayı soğutur. Soğuk hava daha çok oksijen içerdiği için daha verimli yanma sağlar. Motora havanın nispeten soğuk girmesi egzozdanda nispeten soğuk gaz çıkması demektir. Bu sayede turbo daha soğuk çalışır ve turbo aşınmaları azalır. 2. YAKIT SEÇİMİ : Dizel bir motorda en önemli husus yakıt seçimidir. Yakıt sandardı düştükçe yakıt kalınlaşır ,aşındırıcı özelliği artar ve turboda ,enjektörlerde tıkanmalara ,yakıt pompasında kaçaklara neden olur. Bu nedenle güvenilir eurodizel yakıt kullanın. Şehirler arası yollardan yakıt almamaya çalışın. Kaçak mazot alma ihtimali herzaman şehirler arasında daha çoktur. Olabildiğince şehir içinden yakıt alın. Kaçak yakıt tankerleri şehir içlerine girmeye pek cesaret edememektedir. 2- 3 Depoda bir enjektör açıcı ,turbo temizleyici katkılar kullanın. Bu katkılar yakıt sarfiyatınızı nispeten artırabilir bilginiz olsun. Mazot filitrenizi vaktinde değiştirin. 3. ARACINIZI DEVİRİNDE KULLANIN : Motorunuzun ideal devrini bulun ve o devirde kullanın. Devir düştükçe dizel bir araçta yakıt pompasına binen yük artmakta ,devir aşırı yükseldiğindede turbo aşınmaları yükselmektedir. Tüm motor tipleri için ideal devir uzun ömür demektir. İdeal deviri nasıl anlarım dediğinizi duyar gibiyim. Kolay ; aracınızın gaz pedalına en hızlı tepki verdiği devir ideal devirdir. Şöyle açalım ; gaz pedalında ayağınız öyle bir noktadaki ayağınızı hafif çektiğinizde motor devri düşüyor ama hafif bastığınızdada hemen devirleniyor. İşte bu nokta ideal noktadır. Bu noktayı biraz geçince vites yükseltin ,normal kullanımdada bu devri korumaya çalışın. Motorunuz bu devirde ideal çalışma şeklindedir. 1500 cc Megane 2 80 Beygir kendi aracım için ideal deviri 2200 devir olarak hesapladım. Dizel motoru kesinlikle çok yüksek devirlerde kullanmayın. Zaten deviri aşırı artırdığınızda motor veriminin düştüğünü göreceksiniz. Keza çok düşük devirlerde motora yük vermeyin. 4. ARACINIZIN BAKIMLARINI VAKTİNDEN ÖNCE YAPIN : Kullandığımız araçların çoğu avrupa standartlarına göre üretilmektedir. Oysa ülkemiz toz oranı Avrupanın çok üzerinde olduğu için hava ve polen filtreleri Avrupa standartlarına göre hesaplanandan daha çabuk dolmaktadır. Keza yakıt olarak avrupa standartlarının çok altında kalmamız için hem yağ ömrünü düşmekte hem yakıt filtresi dolma ömrünü kısaltmaktadır. Bu nedenle aracınız bakım zamanı gelmeden bakımını yaptırın. Yada elinizde bir yedek hava filtresi bulunsun. 5.000-7.000 kmde bir değiştirin. Özellikle turbo ömrü için yüksek kaliteli yağ kullanın. 5. NNT BOR POWER : Kesinlikle bu metal katkı maddesini tavsiye ederiz. Kesinlikle yağ katkısı değildir. Çok sayıda sahtesi vardır. 3 Yağ değişiminde bir defa kullanmanızı öneririz. Motor verimini ,yakıtını ve ömrünü ciddi şekilde etkilemektedir. Bu konuyu ileride daha ayrıntılı açacağımızdan şimdilik sadece ismini duyuruyoruz. 6. DİĞER BİLİNMESİ GEREKENLER : Dizel motoru kesinlikle vurdurarak çalıştırmaya çalışmayın. Kontak uyarı ışıkları sönmeden motoru çalıştırmayın. Dizel motor geç ısınır. Isınana kadar motora aşırı yük vermemekte fayda vardır. Yukarıda bahsettiğimiz hususlara dikkat ettiğiniz takdirde dizel bir motor sizi çok yüksek kilometreler götürecektir. Korkulacak hiçbir yanı yoktur. Bu hususlara dikkat edilen bir motor için 150-200.000 km hiçte fazla değildir. www.evdeteknik.com dan alıntıdır
Dizel Araç Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Dizel otomobillerin, benzinli otomobillere oranla satış fiyatları daha yüksektir. Ancak dizeller daha ekonomik oldukları için daha fazla rağbet görürler lakin dizel otomobillerin kullanımı ve bakımı benzinli otomobillere göre daha da zordur. Öyleki bilgi eksikliği nedeniyle dizel motorlarda yapılan küçük yanlışlar büyük zararlar meydana getirebilmektedir. Bu nedenle dizel motorların bakımı ve kullanımı hakkında bilgi sahibi olmak çok önemlidir. Eğer otomobilinizi uzun süre ve sağlıklı bir şekilde kullanmak istiyorsanız bazı konularda dikkatli olmalısınız. Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki dizel araçlar uzun yollarda ekonomiktir yani yılda 20-30 bin kilometreyi geçmeyen bir tüketiciyseniz ekonomi sağlamış olmazsınız. Otomobilini kısa mesafelerde kullanan sürücüler için benzinli otomobiller daha uygundur. Dizel kullanırken dikkat edilmesi gerekenler ; Motoru çalıştırmadan önce kontağı yarım çevirerek uyarı ışıklarının sönmesini bekleyin. Çünkü ilk çalıştırmada motor soğuk olacağı için aracı zorlayabilirsiniz. Kalitesiz yakıt kullanmayın. Tek seferlik kullanılan kalitesiz yakıt bile motorda ciddi sorunlara neden olabilir. “Aracı vurdurmayın†Dizel motorlarda yapılan en büyük hatalardan biri de budur. Yeni nesil dizellerde motor çalışır durumda değilse yağ basıncı oluşmaz bu nedenle vurdurma esnasında dizel pompasına aşırı yük biner ve ciddi zarara yol açabilir. Zaten aracınızın klavuzunda da “aracınızı iterek çalıştırmayın†yazar. Aracınızı düzenli olarak servise götürün. Periyodik bakım dizel otomobillerde daha fazla önem arz eder. Çünkü bildiğiniz gibi dizel yakıt, benzinli yakıta oranla daha çok partikül taşır. Bu partiküller mazot filtresinde birikir ve aracın performans kaybetmesine neden olur. Eğer kullandığınız araç turbo dizel ise bu konuda da bilmeniz gereken birkaç önemli nokta var ; Öncelikle bilinmelidir ki turbo dizel motora sahip olan araçlar gaz verilerek ısıtılmamalıdır. Motoru ısıtmak için en az 30 saniye rölantide çalıştırmak yeterlidir. Diğer önemli nokta ise motor soğukken yüksek devirde kullanılmamalıdır. Çünkü motor soğukken yüksek devire çıkması aynı zamanda yüksek basınç oluşmasına neden olur bu durum turbo türbinlerine zarar verebilir. Yani motor soğukken 2500 devri aşmamakta fayda var. Turbo araçları çalıştırmak kadar stop etmekte büyük önem arz eder. Tıpkı ilk çalıştırmada motorun gaz verilmeden ısıtılması gerektiği gibi stop edilirkende en az 30 saniye gaz verilmeden çalıştırılması gerekir. Bunun nedeni motor çalışırken turbo türbinlerini birbirine bağlayan milin yağlanmasıdır. Kontağı kapattığınızda motor durur buna bağlı olarak yağlama da durur. Ancak turbo yağsız olarak bir süre daha dönmeye devam eder. Bu durum turboda büyük zararlar açabilir. O yüzden motoru stop etmeden önce rölantide bir süre çalıştırarak turbo türbinlerinin normal devrine inmesi beklenmelidir. Eğer turbo dizel aracınızı sağlıklı olduğu kadar ekonomik olarak da kullanmak istiyorsanız “maximum tork†durumuna dikkat etmeniz gerekir. Yani dizel araçlar için maximum tork gücü üreten devir aralığını geçmemelisiniz. Zaten turbo dizel araçlarda maximum güç genellikle 1750 ile 3750 devirleri arasında üretilir. Bundan fazlası gereksiz ve zararlıdır. Araç hareket halindeyken de maximum güç aralığını geçip geçmediğinizi aracın çekişinden de anlayabilirsiniz. İkinci önemli nokta ise kalkış ; kalkışlarda aracınızı kesinlikle rölanti (1000) devrine düşürmeyin. Bu durumda mazot pompası zarar görebilir. Aynı şekilde rölanti de gidiyorsanız gaz pedalına bir anda abanmayın, turbo yüksek basınç altında kalacağı için zarar görebilir.
