4 Zamanlı Dizel Motorların Çalışma Prensibi 1. Emme Stroku: Pistonun ÜÖN'dan AÖN'ya doğru hareketi ile hava silindir içine emilir. 2. Sıkıştırma Stroku: Piston ÜÖN'ya doğru hareketinde krank milinden aldığı tahrikle havayı sıkıştırır. 3. Güç Stroku: Piston ÜON'da iken hava maksimum miktarda sıkıştırılmıştır, basınç ve sıcaklık çok yüksektir. Bu anda enjeksiyon pompası sıcak hava içine yakıtı püskürtür.Yüksek sıcaklık nedeniyle yakıt derhal ateşlenir. Piston AÖN'ya doğru kuvvetle itilerek, krank mili üzerinde iş yapılır. 4. Egzost Stroku: Yanmış egzost gazları, pistonun ÜÖN'ya doğru hareketi ile silindir dışına atılır. ÜÖN: Pistonun silindir içinde gidebileceği ve hareketsiz kaldığı en üst nokta (Üst Ölü Nokta). AÖN: Pistonun silindir içinde gidebileceği ve hareketsiz kaldığı en alt nokta (Alt Ölü Nokta).
Benzinli Motor 4 Zamanlı Benzinli Motorun Çalışma Prensibi 1. Emme Stroku: Pistonun ÜÖN'dan AÖN'ya doğru hareketi ile hava-yakıt karışımı silindir içine emilir. 2. Sıkıştırma Stroku: Piston ÜÖN'ya doğru hareketinde krank milinden aldığı tahrikle karışımı sıkıştırır. 3. Güç Stroku: Piston ÜON'da iken karışım bir kıvılcım kaynağı ile ateşlenir.Yanan karışımın basıncı pistonu AÖN'ya doğru kuvvetle iter ve krank mili üzerinde iş yapılır. 4. Egzost Stroku: Yanmış egzost gazları, pistonun ÜÖN'ya doğru hareketi ile silindir dışına atılır. ÜÖN: Pistonun silindir içinde gidebileceği ve hareketsiz kaldığı en üst nokta (Üst Ölü Nokta). AÖN: Pistonun silindir içinde gidebileceği ve hareketsiz kaldığı en alt nokta (Alt Ölü Nokta).
Dizel Motor Parçaları Krank mili Krank mili motorun ana milidir. Krank mili ana yatak kepleri ile ana muylularından motor gövdesine bağlanır. Pistonu üzerinde taşıyan biyel kolu da krank milinin kol muylularına bağlanır. Pistonlar iş zamanında yakıtın yanması sonucu ortaya çıkan itme kuvvetini biyel kolu yardımıyla krank miline iletirler. Pistonların doğrusal hareketini dairesel harekete dönüştürürler ve arka tarafına bağlanan volan yardımıyla gerekli yerlere iletirler. Genellikle dövme ya da döküm çelikten yapılırlar. Yataklar içerisinde dönen kısımları özel olarak sertleştirilir. Kam Mili Krank milinden hareket alır. Üzerinde bulunan çıkıntılar yardımıyla supapların açılmasını sağlar. Bazı motorlarda üzerinde bulunan dişli yardımıyla distribütörü ve yağ pompasını hareket ettirir. Döküm ya da dövme çelikten yapılırlar kam ve yatak yüzeyi özel olarak sertleştirilir. http://www.parcayedek.com/1946-1961-large/ford-kiaclubtr-96-99-eksantrik-kam-mili-13-bl-febi.jpg Motor Bloğu Motorun ana gövdesidir. Silindirler bu gövde üzerinde bulunur. Pistonlar silindirler içerisine takılırlar. Krank mili motor bloğu üzerinde bulunan ana yataklara bağlanır. Bazı motorlarda kam mili de motor bloğuna takılır. Silindir kapağı motor bloğunun üst tarafını, karter ise motor bloğunun alt tarafını kapatır. Birçok motor parçası blok üzerine takılmaktadır. Motor blokları dökme demirden veya alüminyum alaşımından yapılırlar. Motorun soğumasını sağlamak amacıyla su ile soğutmalı motor bloklarında su kanalları da bulunmaktadır. Silindir Kapağı Silindir kapakları alüminyum alaşımı veya dökme demirden yapılırlar. Silindir kapak cıvatalarıyla motor bloğuna bağlanır. Pistonlar ile birlikte yanma odasını oluştururlar. Supaplar ve bazı motorlarda kam milleri silindir kapağı üzerinde bulunur. Soğuması için içerisinde su kanalları bulunmaktadır. Dizel motorlarında enjektörler, benzin motorlarında bujiler silindir kapağı üzerinde bulunur. Emme ve egzoz manifoldları silindir kapağına bağlanır. Her silindire en az bir egzoz ve bir emme supabı vardır. Piston Ve Piston Kolu (Biyel) Silindir içerisinde aşağı yukarı hareket ederek zamanların meydana gelmesini sağlar. Piston, piston pimi yardımıyla biyel koluna bağlanır. İş zamanında üzerine gelen basınç kuvvetini biyel kolu yardımıyla krank miline aktararak motorun dönmesini sağlar. Gaz kaçaklarının önlenmesi için üzerinde kompresyon segmanlan, yağlama amacıyla da yağ segmanı bulunur. Pistonun silindir içerisinde gittiği en alt nokta ile en üst nokta arası piston kursu, bu iki nokta arasındaki hacim de kurs hacmi olarak tanımlanır. Toplam silindir hacmine yanma odası hacmi de dahildir. Günümüz motorlarında kullanılan pistonlar genel olarak alüminyum alaşımından yapılır. Biyel kollan dövme yada dökme çelikten yapılırlar, pim ile pistona ve biyel kepi yardımı ile de krank miline bağlanırlar. Supaplar Her motorda emme ve egzoz olmak üzere iki çeşit supap bulunur. Emme ve egzoz supapları kam mili yardımıyla açılır. Üzerinde bulunan yaylar tarafından da kapanması sağlanır. Bir silindire ait bir emme ve bir egzoz supabı bulunmakla birlikte yeni teknolojiye sahip motorlarda bir silindire ait iki emme ve iki egzoz supabı uygulaması oldukça yaygındır. Örneğin, dört silindirli on altı supaplı (valflı) motorlarda bir silindire ait emme ve iki egzoz supabı bulunmaktadır. Emme supapları emme zamanında açılarak silindire benzin hava karışımı alınmasını sağlar, egzoz supapları ise egzoz zamanında açılarak silindirde yanmış bulunan gazların dışarıya atılmasını sağlar. Her silindire ait iki emme ve iki egzoz supabı bulunmaktadır. Volan Motorun krank miline bağlanır. İş zamanında krank milinden aldığı enerji ile motorun çalışma sürekliliğini sağlar. Üzerine bağlanan kavrama tertibatı ile motorun hareketinin aktarma oranlarına iletilmesini sağlar. Aynı zamanda üzerindeki dişli ile marş motorundan hareket alarak motorun ilk harekete geçmesini sağlar.
